چکیده

   یکی از مسائل مهم معارف دینی که ریشه در قرآن کریم و احادیث نورانی معصومین علیهم السلام داشته و در طول قرون متمادی بعد از اسلام ، توجه اندیشمندان اسلامی را به خود مشغول داشته موضوع « پیمان الست »  و وجود « عالم ذرّ » بوده است .

   شناخت این مبحث به فهم معنای توحید کمک شایانی می کند . هدف نهايي آفرينش انسان قرب الهي مي باشد ؛ بي شك كسي در رسيدن به اين مقصود موفق خواهد بود كه بتواند بيشترين شناخت نسبت به آفريدگار ازلي و ابدي و چگونگي مراحل آفرينش به دست بياورد .

   در این تحقیق با بررسی حقیقت عالم ذر و آیات و روایات مربوط به آن - که مجموعه ای گرانبها از آیات و روایات اند - و همچنین بررسی آراء اندیشمندان اسلامی از قرون اولیه تاکنون - که با تدبر و جمع بندی آنها درهای بسیاری به روی مشتاقان معارف الهی باز می شود – پیش زمینه ای برای شناخت بیشتر و درک حقایق آفرینش به وجود آوریم . ابتدا به بررسی حقیقت عالم ذر پرداخته شده است . سپس از دیدگاه موافقین این نظریه مورد بررسی قرار داده شده است . بعد از آن به دیدگاه های مفسرین و صاحب نظران مخالف پرداخته شده است و سرانجام با نقد و بررسی از دیدگاه علامه طباطبائی و پذیرش نظر ایشان به بحث عالم ذر خاتمه داده شده است.

کلیدواژه ها  : عالم ذر ، عالم ارواح ، پیمان  ، معرفت ، ربوبیت ، ولایت.

پژوهشگر : آمنه كريمي